MANYEZİT
Renk ve Görünüm
Rengi krem, beyaz, sarı ve gri şeklinde olabilir. Sert ve kompleks bir mineraldir. Yazın kurak, kışın yağışlı mevsimlerin etkili olduğu bölgelerde kaliteli manyezit yatakları oluşmuştur. Bütün bilimsel çalışmalara rağmen manyezit cevherinin nasıl oluştuğu ve kantatif ilişkileri net olarak ortaya
konulamamıştır.
Kaynak
Türkiye, manyezit rezervi bakımından Çin’den sonra ikinci konumdadır. En büyük manyezit rezervi Konya ve Eskişehir’de bulunuyor. Türkiye dışımda bulunan manyezit yataklarına baktığımız zaman Türkiye dışında şu ülkelerde ve bölgelerde manyezit yatakları bulunmaktadır: Avusturya, Rusya, Kore, Brezilya, Kanada, İspanya, Avustralya, Yunanistan, Eski Yugoslavya, Hindistan, Güney Afrika, Sibirya, Çin, ABD, Nepal Pireneler, Mançurya, Karpatlar, Urallar… Gibi ülkelerde ve bölgelerde de manyezit yatakları bulunmaktadır.
Kullanım Alanları ve Özelikleri
Manyezitin dünyanın çeşitli ülkelerinde kayıtlara geçen tarihî serüvenine kısaca baktığımız zaman
1803 yılında keşfedildi
1808 yılında Türkiye’nin Sakarya ilinde bir Fransız firma tarafından manyezit aramaları başlatıldı
1866 yılında ilk kez metal işlemlerinde refrakter yani ısıya dayanıklı ürünlerde kullanıldı
1885 yılında Fransa’da deniz suyundan magnezyum hidroksit çökeltilerek sentetik manyezit üretildi
1890 yılında Avrupa’da besemel ve açık fırınlarda astar olarak kullanıldı
1913 yılında Amerika’nın Pensilvanya eyaletinde kalsiyum ve magnezyumun çift karbonat bileşiği
Olan dolomitten magnezya üretildi
1929 yılında Sakarya’da ilk manyezit üretimi yapıldı
1940 yılında kalsine (yakarak toz haline getirme işlemi) manyezit üretildi
1960’lı yıllarda Fransız ve Avusturya şirketleri tarafından kalsine manyezit üretimi için Eskişehir’e
Bağlı Sepetçi ve Margı köylerinde tesis kuruldu
İlerleyen yıllarda Türkiye’deki birçok bölgede manyezit madenleri bulundu ve çeşitli maden
işletmeleri kuruldu
Manyezit, metal ve bileşik olarak birçok ürünün hammaddesidir. Genellikle bileşik olarak kullanılır. Magnezyum bileşiklerinin başlangıç maddesidir. Doğal ve sentetik manyezit olarak iki çeşidi vardır. Başta demir çelik olmak üzere çimento, cam, kireç ve seramik gibi üretim fırınlarının yapımında kullanılan temel bir hammaddedir. Isıya dayanıklı yani refrakter malzemelere talebin artması
sebebiyle deniz suyundan sinter ve fused manyezit üretimi atmıştır. Dünya manyezit tüketiminin yüzde 90’ı kostik kalsine manyezit ve sinter manyezit adı verilen formlarındadır. Sinter manyezit; diğer formlarına göre daha sert ve yoğun olan magnezya veya magnezyum oksittir. Yüksek kaliteli manyezit cevherlerinden üretilir. Yüksek ısıya dayanıklı ürünlerin hammaddesi sinter manyezittir. Çelik yapımında kullanılır. Kostik kalsine manyezit ise; doğal kaynaklar ve deniz suyundan üretilir. Endüstride genellikle kullanılır. Ayrıca, uranyum oksit elde edilirken, motor yağlarındaki asitlerin nötrleştirilmesinde de kostik kalsine manyezitten faydalanılır. Manyezitin çeşitli formlarının ve bileşenlerinin kullanıldığı diğer sektörler ve bazı ürünler şunlardır: Tuğla, çimento, kimya, tekerlek, kâğıt, kâğıt hamuru, şeker, şarap, yüksek ısıyla çalışan fırınlar, dökünmeler, alaşımlar, dövme ürünler, çelik ve alüminyum fırınları, oksijen konvertörleri, inşaat blokları, kozmetik, su arıtma, cam ergitme, elektrik ısıtma çubukları, suni ipek, kauçuk, yanmaz elbiseler, fiber optik, elektrik kablosu, yangın söndürücü, duman bastırıcı, tavan kaplamaları… Manyezitin kullanıldığı alanlara göre çeşitli zenginleştirme işlemleri uygulanır. Bu işlemler; elle ayıklama, manyetik, boyut küçültme, elektrostatik, ağır ortam, optik ayırma, flotasyon ve kalsinasyon şeklinde sıralanabilir.